در دنیای پرهیجان و گاهی ترسناک بازارهای مالی، احساسات نقش تعیین‌کننده‌ای در تصمیم‌گیری‌های سرمایه‌گذاران دارند. دو حس غالب در این بازارها، ترس و طمع هستند؛ وقتی بازارها رشد می‌کنند، طمع باعث می‌شود سرمایه‌گذاران بدون تحلیل دست به خرید بزنند و در هنگام افت، ترس آن‌ها را به فروش هیجانی وا می‌دارد. شاخص ترس و طمع (Fear and Greed Index) ابزاری قدرتمند برای اندازه‌گیری این احساسات است. در این مقاله از وب‌سایت آساترید، به‌طور کامل با این شاخص در پلتفرم تریدینگ ویو (TradingView) آشنا می‌شویم، کاربرد آن را بررسی می‌کنیم و خواهیم دید چگونه می‌توان از آن برای تحلیل بازار استفاده کرد.

شاخص ترس و طمع چیست؟

شاخص ترس و طمع ابتدا توسط سایت CNNMoney برای بازار بورس آمریکا طراحی شد. این شاخص، وضعیت روانی بازار را از دو منظر بررسی می‌کند:

  • ترس (Fear): زمانی که بازار نزولی است و معامله‌گران نگران ریزش بیشتر قیمت‌ها هستند.
  • طمع (Greed): زمانی که بازار صعودی است و سرمایه‌گذاران بدون در نظر گرفتن ارزش ذاتی دارایی‌ها، خرید می‌کنند.

این شاخص عددی بین ۰ تا ۱۰۰ را نمایش می‌دهد:

  • ۰ تا ۲۴ → ترس شدید (Extreme Fear)
  • ۲۵ تا ۴۹ → ترس (Fear)
  • ۵۰ → بی‌طرف (Neutral)
  • ۵۱ تا ۷۴ → طمع (Greed)
  • ۷۵ تا ۱۰۰ → طمع شدید (Extreme Greed)

 شاخص ترس و طمع در بازار ارز دیجیتال

برای بازار کریپتو نیز نسخه‌ای از این شاخص وجود دارد که توسط وب‌سایت‌های معتبر مانند alternative.me ارائه می‌شود. در این نسخه، فاکتورهای زیر در محاسبه شاخص نقش دارند:

  • نوسانات قیمت (Volatility)
  • حرکت و حجم بازار (Market Momentum & Volume)
  • فعالیت در شبکه‌های اجتماعی (Social Media Sentiment)
  • دامیننس بیت‌کوین (Bitcoin Dominance)
  • ترندهای جستجو در گوگل (Google Trends)

این شاخص هر روز آپدیت می‌شود و می‌تواند ابزار مفیدی برای تصمیم‌گیری کوتاه‌مدت باشد.

چگونه شاخص ترس و طمع را در تریدینگ ویو ببینیم؟

پلتفرم تریدینگ ویو یکی از محبوب‌ترین ابزارهای تحلیل تکنیکال در دنیاست. برای مشاهده یا استفاده از شاخص ترس و طمع در این پلتفرم، می‌توانید از یکی از دو روش زیر استفاده کنید:

۱. استفاده از اندیکاتورهای آماده در قسمت Indicators

در نوار ابزار بالای چارت، روی گزینه Indicators کلیک کرده و عبارت‌هایی مانند “Fear and Greed” یا “Crypto Fear Greed Index” را جستجو کنید. اندیکاتورهای ایجادشده توسط کاربران زیادی وجود دارند که به‌صورت روزانه داده‌های شاخص را نمایش می‌دهند.

نکته: برخی از این اندیکاتورها مستقیماً از سایت‌هایی مثل alternative.me داده دریافت می‌کنند.

۲. استفاده از ابزارهای اسکریپت (Pine Script)

اگر با زبان Pine Script آشنا هستید یا از منابع آماده استفاده می‌کنید، می‌توانید اسکریپت مربوط به شاخص ترس و طمع را در تریدینگ ویو ایجاد و شخصی‌سازی کنید. این روش انعطاف‌پذیری بالایی برای ترکیب با سایر استراتژی‌ها دارد.

چگونه از شاخص ترس و طمع در تحلیل بازار استفاده کنیم؟

شاخص ترس و طمع می‌تواند به‌عنوان یک ابزار کمکی در کنار تحلیل تکنیکال و فاندامنتال استفاده شود. در ادامه، چند سناریوی کاربردی بررسی می‌شود:

ورود در زمان ترس شدید

بزرگان بازار می‌گویند: “زمانی که همه می‌ترسند، وقت خرید است.” وقتی شاخص در محدوده ترس شدید قرار دارد، معمولاً بازار بیش از حد واکنش منفی نشان داده و قیمت‌ها افت زیادی داشته‌اند. این شرایط می‌تواند فرصت مناسبی برای خرید ارز دیجیتال باشد.

خروج در زمان طمع شدید

در هنگام طمع شدید، بسیاری از معامله‌گران فومو (FOMO) می‌گیرند و بدون تحلیل وارد بازار می‌شوند. این نقاط معمولاً پایان روندهای صعودی هستند. اگر شاخص ترس و طمع در محدوده بالای ۸۰ باشد، می‌تواند هشداری برای خروج یا ذخیره سود باشد.

ترکیب با اندیکاتورهای تکنیکال

شاخص ترس و طمع را می‌توان با ابزارهایی مانند RSI، MACD، یا MA ترکیب کرد. مثلاً اگر RSI اشباع خرید را نشان دهد و شاخص ترس و طمع در محدوده طمع شدید باشد، احتمال اصلاح قیمت زیاد است.

مزایا و معایب شاخص ترس و طمع

مزایا:

  • نمایش روان‌شناسی بازار در یک نگاه
  • ابزار کمکی برای تحلیل زمان ورود و خروج
  • مناسب برای تشخیص رفتارهای هیجانی

معایب:

  • گاهی تأخیر در واکنش به رویدادهای ناگهانی
  • وابستگی به داده‌های ثانویه
  • عدم دقت کامل در زمان‌های نوسان بالا

جمع‌بندی

شاخص ترس و طمع در تریدینگ ویو ابزاری قدرتمند برای درک روان‌شناسی بازار است. این شاخص به ما کمک می‌کند احساسات جمعی سرمایه‌گذاران را درک کرده و از تصمیمات هیجانی فاصله بگیریم. البته فراموش نکنید که هیچ ابزاری به‌تنهایی کافی نیست؛ ترکیب شاخص ترس و طمع با تحلیل‌های تکنیکال، فاندامنتال و تجربه شخصی، بهترین نتیجه را خواهد داشت.

اگر شما هم به دنبال تبدیل شدن به یک تریدر حرفه‌ای هستید، همین حالا تریدینگ ویو را باز کنید و شاخص ترس و طمع را به چارت‌های خود اضافه کنید. از امروز، با احساسات بازار همگام شوید نه اسیر آن!

شما تا چه حد از شاخص ترس و طمع استفاده می‌کنید؟ تجربه خود را با ما در بخش نظرات به اشتراک بگذارید.